Kalite Güvence Sistemi Nedir?
Bir ürün veya hizmet için belirlenen kalite gereksinimlerinin yerine getirilmesi amacıyla bir plan dahilinde ve sistematik olarak geliştirilen etkinlikler bütünüdür.
Kalite Politikası Nedir?
Bir kuruluşun üst yönetimi tarafından kabul edilen, bağlayıcı olarak yazılı beyan edilen kalite ile ilgili bütün amaçları ve yönlendirmesidir. Genellikle kalite politikası, kuruluşun genel politikası ile tutarlıdır ve kalite hedeflerinin oluşturulması için bir çerçeve sağlar.
Kalite Komisyonunun Görevleri Nelerdir?
- Kurumun stratejik planı ve hedefleri doğrultusunda ve Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, eğitim-öğretim, araştırma ve toplumsal katkı faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin değerlendirilmesi, izlenmesi ve kalitesinin geliştirilmesi amacıyla ilgili kurumun iç ve dış kalite güvence sistemini kurmak, kuruma özgü anahtar performans göstergelerini tespit etmek, program değerlendirmesi yapmak ve bu kapsamdaki çalışmaları senatoya; senato bulunmayan kurumlarda ise yönetim kuruluna sunmak,
- İç değerlendirme çalışmalarını planlamak, yürütmek ve kurumsal değerlendirme ve iyileştirme çalışmalarının sonuçlarını içeren yıllık kurum iç değerlendirme raporunu hazırlayarak senatoya; senato bulunmayan kurumlarda ise yönetim kuruluna sunmak ve onaylanan yıllık kurum iç değerlendirme raporunu kurumun resmi internet sayfasından kolay erişilebilir şekilde kamuoyu ile paylaşmak,
- Kurumsal dış değerlendirme programı için gerekli hazırlıkları yapmak, süreçle ilgili iç ve dış paydaşları bilgilendirmek,
- Kurulun dış değerlendirme süreci sırasındaki çalışmalarına destek vermektir.
Kurumsal Kalite Geliştirme ve Akreditasyon Koordinatörlüğünün Görevleri Nelerdir?
- Yükseköğretim Kurulu ve Yükseköğretim Kalite Kurulunun belirlemiş olduğu öncelikler temelinde üniversitenin kalite güvence sistemine ilişkin politika ve stratejileri belirlemek, kurumsal göstergeleri tespit etmek ve bunları üniversite birim ve öğretim elemanları ile paylaşmak,
- Üniversitenin stratejik planlarının hazırlanması sırasında katkı sağlamak,
- Üniversitenin kalite kültürünün geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için faaliyetlerde bulunmak,
- Üniversitenin iç kalite güvence sistemlerinin kurulmasını teşvik etmek ve bu konuda üniversite birimlerine ve yöneticilerine rehberlik etmek,
- Kurum iç kalite güvence sistemi ve akreditasyonda uygulanacak ilkeleri, kalite göstergelerini ve bunlara ilişkin kuralları belirlemek,
- Üniversitenin; eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme, toplumsal katkı ve idari hizmetlerinin kalite düzeylerine ilişkin iç değerlendirmesini yapmak,
- Üniversitedeki yönetimsel ve eğitim faaliyetlerine yönelik eğilim ve beklentileri saptamak için sahadan veri toplamak ve analiz etmek,
- Üniversitenin; eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme, toplumsal katkı ve idari hizmetlerinin kalite düzeylerine ilişkin geri bildirim raporları hazırlamak,
- Hazırlanan geri bildirim raporlarını üniversite üst yönetimi ve senato ile paylaşmak,
- Kurum iç değerlendirmesine yönelik iç raporlar, dış değerlendirme raporları ve üniversite üst yönetiminin değerlendirmelerinden hareketle üniversite birimlerine gelişime açık yönlerle ilgili geri bildirimde bulunmak
- Üniversitenin Yıllık Faaliyet Raporlarından hareketle Yükseköğretim Kalite Kurulu Kurum İç Değerlendirme Raporlarını hazırlamak
- Birim ve program akreditasyon çalışmalarını yönlendirmek ve takip etmek.
Stratejik Planlama Nedir?
Üniversitenin; kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsediği temel ilkeler kapsamında geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler belirlemek, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlama ve ilgili performans göstergelerini sürekli izleme sürecidir.
Sürekli İyileştirme Nedir?
Sistem ve süreçlerin belirli hedefler doğrultusunda performansının artırılması için tekrar edilen faaliyetlerdir.
YÖK Kalite Kurulu Nedir ve Görevleri Nelerdir?
Yükseköğretim Kalite Kurulu 23 Temmuz 2015 tarih ve 29423 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Kalite Güvencesi Yönetmeliği kapsamında oluşturulmuştur. Bu kurulda YÖK Temsilcileri, ÜAK Temsilcileri, ilgili Bakanlıklar ve diğer kurumların temsilcileri bulunmaktadır.
Yükseköğretim Kalite Kurulunun görevleri şunlardır:
1) Yükseköğretimde kalite güvencesi ve akreditasyon ulusal politika ve stratejisini tanımlamak ve Genel Kurulun onayına sunmak,
2) Yükseköğretim kurumlarında iç kalite güvence sistemlerinin kurulmasını desteklemek ve bu konuda yükseköğretim kurumlarına rehberlik etmek,
3) Kalite kültürünün geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için eğitim, toplantı, çalıştay ve benzeri faaliyetlerde bulunmak,
4) Ulusal ve uluslararası düzeyde yükseköğretim kalite güvence sistemleri ile ilgili çalışmaları izlemek, ulusal ve uluslararası düzeyde ortak çalışmalar gerçekleştirmek,
5) Dış değerlendirmede ve akreditasyonda uygulanacak ilkeleri, kalite göstergelerini ve kuralları belirleyerek Genel Kurulun onayına sunmak,
6) Genel Kurul tarafından onaylanan dış kalite değerlendirmeleri ve akreditasyonda uygulanacak prosedürlerle ilgili yükseköğretim kurumlarını bilgilendirmek ve yayınlar yapmak,
7) Yükseköğretim kurumlarının hazırlamış oldukları öz değerlendirme ve dış değerlendirilme süreci sonrası, dış değerlendirme raporlarını değerlendirerek kalite iyileştirmelerine yönelik tavsiyeleri içerecek şekilde nihai raporu düzenleyip Genel Kurula sunmak,
8) En çok beş yılda bir yapılması gereken dış değerlendirmeyi süresi geçmesine rağmen yaptırmayan yükseköğretim kurumları hakkında, masrafları ilgili yükseköğretim kurumundan tahsil edilmek üzere dış değerlendirme yaptırılmasını Genel Kuruldan talep etmek,
9) Yükseköğretim kurumlarına yönelik olarak yıl boyunca gerçekleştirilen dış kalite değerlendirmeleri, karşılaşılan problemler ve kalite iyileştirmesi süreci ile ilgili önerileri her yılın sonunda Genel Kurula sunmak,
10) Dış kalite değerlendirmesi ve akreditasyon alanlarında faaliyet göstermek amacıyla, belirlenmiş ilke ve kurallar çerçevesinde tescil almak üzere Yükseköğretim Kuruluna müracaat eden özel hukuk tüzel kişilerinin tescil müracaatlarını değerlendirerek Genel Kurula görüş vermek, bu kuruluşların faaliyetlerini izlemek ve gerekli gördüğünde bilgi almak, gerektiğinde uyarmak veya tescillerinin iptali için Genel Kurula öneride bulunmak,
11) Yükseköğretimde kalite güvencesi konusunda uluslararası kuruluşlar nezdinde Kurulu temsil etmek,
12) (5), (7), (8), (9) ve (10) bentleri uyarınca Genel Kurula sunduğu rapor ve görüşleri, eş zamanlı olarak Kurulun internet sayfasında kamuoyu ile paylaşmak,
13) Yükseköğretim Kurulu tarafından bu Yönetmelik amaç ve kapsamında verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Kurumsal İç Değerlendirme Nedir?
Eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerin kalitesinin ve kurumsal kalite geliştirme çalışmalarının, Kalite Komisyonu tarafından değerlendirilmesidir.
Kurumsal İç Değerlendirme Süreci Nasıl İşlemektedir?
1) Üniversite, eğitim-öğretim, araştırma faaliyetleri ve toplumsal katkı bunları destekleyen idarî hizmetlerin tümünü içine alacak şekilde stratejik plan ve yıllık olarak, performans programı ve faaliyet raporu ile bütünleşik yapıda bir iç değerlendirme raporu hazırlar.
2) Üniversite her yıl Nisan ayı sonuna kadar tamamlar ve Kalite Güvencesi Yönetim Bilgi Sistemine veriler kaydedilir.
Kurumsal Dış Değerlendirme Nedir?
Kurumsal Dış Değerlendirme Programı, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından yükseköğretim kurumlarının eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme ve yönetim sistemi süreçlerinin Kurumsal Dış Değerlendirme Ölçütleri kapsamında değerlendirilmesini amaçlayan bir programdır. Yükseköğretim kurumlarının beş yılda en az bir defa Kurumsal Dış Değerlendirme Programına dâhil olmaları gerekmektedir.
Kurumsal Dış Değerlendirme Programına esas olmak üzere her yıl yükseköğretim kurumları tarafından Kurum İç Değerlendirme Raporları (KİDR) hazırlanmaktadır. Program kapsamına dâhil edilen yükseköğretim kurumları belirlendikten sonra, değerlendirme sürecini yürütecek olan değerlendirme takımı değerlendirici havuzundan seçilerek görevlendirilir. Program kapsamında değerlendirme takımı tarafından, değerlendirilecek kuruma iki ziyaret gerçekleştirilmektedir. Bunlar; ön ziyaret ve saha ziyaretidir. Ziyaretlerin sonrasında değerlendirme takımı tarafından hazırlanan Kurumsal Geri Bildirim Raporu (KGBR) YÖKAK tarafından kamuoyu ile paylaşılmaktadır.
Akreditasyon Nedir?
Bir akreditasyon kuruluşu tarafından belirli bir alanda önceden belirlenmiş, akademik ve alana özgü standartların bir yükseköğretim programı tarafından karşılanıp karşılanmadığını ölçen değerlendirme ve dış kalite güvence sürecini ifade etmektedir.
Kurumsal Dış Değerlendirme ve Akreditasyon Arasındaki Fark Nedir?
Kurumsal Dış Değerlendirme, akreditasyondan farklı olarak kurumun genel değerlendirmesi üzerine odaklıdır. Ayrıca dış değerlendirme süreci kurum bütününü değerlendiren bir geri bildirim niteliği taşırken, akreditasyon yükseköğretim kurumunun eğitim-öğretimine yönelik değerlendirici kuruluşun kullandığı ölçütler dahilinde verilen bir yeterlilik belgesidir.
Kurumsal Akreditasyon Programı Nedir?
Kurumsal Akreditasyon Programı (KAP) yükseköğretim kurumlarındaki kalite güvencesi, eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme, toplumsal katkı ve yönetim sistemi süreçlerinin “planlama, uygulama, kontrol etme ve önlem alma” döngüsü kapsamında değerlendirilmesini sağlayan bir dış değerlendirme yöntemidir.
KAP Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından oluşturulan değerlendirme takımları tarafından Kurumsal Dış Değerlendirme ve Akreditasyon Ölçütleri ile Kurumsal Dış Değerlendirme ve Akreditasyon Kılavuzu kapsamında yürütülmektedir.
Her yıl KAP’a dâhil edilecek yükseköğretim kurumları YÖKAK tarafından belirlenmekte ve belirlenen bu yükseköğretim kurumlarının yapısına uygun olarak değerlendirme takımları oluşturulmaktadır. Söz konusu değerlendirme takımları tarafından ilgili yükseköğretim kurumlarına iki ziyaret (ön ziyaret ve saha ziyareti) gerçekleştirilmektedir.
Bu ziyaretleri neticesinde değerlendirme takımları tarafından Kurumsal Akreditasyon Raporları (KAR) hazırlanmakta ve bu raporlar göz önünde bulundurularak YÖKAK tarafından akreditasyona ilişkin karar verilmektedir.
YÖKAK tarafından KAP kapsamında aşağıdaki kararlar verilmektedir:
1)Tam akreditasyon (beş yıl süreyle)
2)Koşullu akreditasyon (iki yıl süreyle)
3)Yükseköğretim kurumuna kalite güvencesi uygulamaları bağlamında destek verilmesi
Kurumsal Geri Bildirim Raporu Nedir?
Dış değerlendirme sürecinden geçen kurumlar için hazırlanan, kurumun güçlü yanları ve kurumun gelişmeye açık yanlarını içeren geri bildirim raporudur.
