Yıllardır Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde bitkilerin izini süren ve zamanının çoğunu doğada geçiren Prof. Dr. Metin Armağan, 2011'den bu yana belirli aralıklarla Tunceli’ye giderek biyoçeşitlilikle ilgili araştırmalara ağırlık veriyor.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Tunceli Şubesi personeli Murat Özel’in rehberliğinde araziye çıkan Armağan, Ovacık, Pülümür, Mazgirt, Hozat ve Çemişgezek ilçelerindeki 3 bin rakımlı dağlarda ya da Munzur Vadisi Milli Parkı’nda incelemelerde bulunuyor.

Prof. Dr. Armağan, kentte bugüne kadar yaptığı çalışmalarda bulduğu beş yeni türe; Munzur'un nefesi (Gypsophila munzurensis), Sütlüce kengeri (Gundelia vitekii), Aksakallı (Pedicularis munzurdaghensis), Azizabdal soğanı (Allium muratozelii) ve Hakis soğanı (Allium shinasii) adını verdi.

Armağan’ın tespit ettiği bu 5 yeni tür, uluslararası "Annalen des Naturhistorischen Museums Wien", "Phytotaxa" ve "Nordic Journal of Botany" dergilerinde yayımlanarak literatüre kazandırıldı.

Prof. Dr. Armağan, kent kırsalında toplayıp yeni tür olabileceğini değerlendirdiği soğan, menekşe, suh, sığırkuyruğu ve kantaron cinslerine ait bitkilerin üzerinde ise incelemelerini sürdürüyor.

Nesli Tükenen Bitki Türlerini de Tespit Etti

Araştırmalarıyla bitkilerin korunmasını sağlayan Armağan, nesli tükenen bitkilerden Buldumcuk, Kalan nakılı ve Horoz gülünün de Tunceli'nin farklı noktalarında yetiştiğini tespit etti.

Tunceli’ye ilk olarak 2011 yılında doktora tezi çalışması nedeniyle gittiğini söyleyen Prof. Dr. Metin Armağan, kentin doğasına o yıllarda hayran kaldığını ifade ederek şunları söyledi: “2014’te Tunceli'nin biyoçeşitlilik envanteri çıkarılacaktı ve bana teklif ettiler. Hiç düşünmeden kabul ettim. Çünkü 2011'den beri tekrar Tunceli'ye gelmek hayalimdi. 2014'ten sonra her yıl buraya gelip çalışmaya devam ettim. Artık Tunceli benim ikinci memleketim gibi oldu. Gelip bu coğrafyada araştırma yapmak, dağlarında, vadilerinde gezmek, yeni bitkileri keşfetmek, biyoçeşitliliğine katkı sağlamak çok büyük bir mutluluk.”

“Tunceli’de Yaklaşık 450 Endemik Tür Var”

Armağan, Tunceli'de yaklaşık 2 bin 200 çiçekli bitki olduğunu belirterek, “Bunların neredeyse 5'te 1'i endemik. Yani burada yaklaşık 450 endemik tür var. Tunceli'de genellikle kalker ve kireç taşı kayalıkları, derin vadiler ya da yüksek rakımlı yerlerde daha fazla endemik türler barınmakta” ifadelerini kullandı.

Tunceli’de 2014’ten bu yana yaptıkları çalışmalarda 10 farklı yeni bitki keşfettiklerini aktaran Prof. Dr. Armağan, “Bunların haricinde şu an üzerinde çalıştığımız 10 farklı tür daha var. Bu türleri de yakında bilim dünyasına tanıtıp literatüre kazandıracağız. Bunlar aynı zamanda da lokal endemik, sadece Tunceli’den keşfi olacak” dedi.

Anadolu Ajansı ve Sidar Can Eren’e teşekkürler.